Bulgaristan'ın tarihi ve kimliği bakımından yoğurt büyük önem taşıyor. Öyle ki Bulgarların çoğu, yoğurdun 4000 yıl önce bu topraklarda dolaşan göçmen kabileler tarafından bulunduğuna inanıyor.
Bulgaristan'da her yerde yoğurt görürsünüz. Yemeklerin yanında, dürüm ve musakka üzerinde, market raflarında… Tarator ve cacık gibi geleneksel mezelerin, ayranın temel maddesi, kızartmaların vazgeçilmezidir yoğurt.
Bulgaristan'da yoğurdun geçmişi çok eskilere dayanıyor. Bulgarların çoğu, yoğurdun 4000 yıl önce bu topraklarda dolaşan göçmen kabileler tarafından bulunduğuna inanıyor. Göçerler sütlerini hayvan tulumunda taşıdığı için bakteriler çoğalıp mayalanmış ve yoğurt meydana gelmişti. Yoğurdun genel olarak farklı yer ve zamanlarda bu şekilde ortaya çıktığı, ilk çıkış yerinin ise muhtemelen Orta Doğu ve Orta Asya olduğu tahmin ediliyor.
Nerede keşfedilmiş olursa olsun, yoğurdun Batıya tanıtılmasında ve bugünkü popüler ve ticari ürün haline gelmesinde Bulgaristan önemli bir rol oynadı. 1905'te yoğurdun bileşimini ilk ortaya koyan bilim adamı Bulgar doktor Stamen Grigorov'du. Böylece, sütü yoğurda dönüştüren bakteriye laktobasil bulgarikus adı verildi. Grigorov'un doğduğu Trun köyü ise dünyanın tek yoğurt müzesini barındırıyor.
Bugün yoğurt denince aklımıza Türk, Yunan, hatta İzlanda yoğurdu geliyor. Ama 1920'li ve 30'lu yıllarda Grigorov'un incelediği orijinal yoğurt numunesine bilim insanlarının ilgi göstermesi nedeniyle Bulgar yoğurdu popülerdi.
1989'daki çöküşle birlikte Bulgaristan'da yoğurt eskisi gibi desteklenmeyince Avrupa'daki ününü yitirdi. Ama evlerde yoğurt yapma geleneği devam ediyor ve canlanma belirtileri gösteriyor. Yoğurt üretiminin devlet elinde olduğu dönemde, eskiden 3000 olan küçük üretici sayısı 28 bölgesel üretim merkezine düşmüştü. Şimdilerde yeniden küçük yerel üreticilerin sayısı artıyor.
Razgrad'da geleneksek yoğurt şenlikleri düzenleniyor. Bu geleneksel organizasyona Kuzeydoğu Bulgaristan süt üreticileri ve dağıtım şirketleri katılıyor. Razgrad bölgesinde Bulgaristan'ın en eski etnik topluluğu yaşıyor.
